Wilbertoord Pakt groots Uut! (Deel 1)

Selectief geheugen. Met het vorderen van onze levensjaren merken we dat ons geheugen, ‘met name met namen’, duidelijk minder wordt. Gelukkig valt het evenement Wilbertoord Pakt Uut daar niet onder, want de voorgaande keren dat we er geweest zijn staan nog altijd schier onuitwisbaar in ons geheugen gegrift. Het is niet alleen omdat er enorm veel off-road te vinden is op het evenement. Immers, niet alleen de twee Unimog Clubs zijn verantwoordelijk voor de off-road invulling van het evenement, maar wat te denken van die vele tractoren (van oudjes tot de meest moderne) die er te bewonderen vallen? Als iets een ultiem off-road voertuig is, dan is het de tractor, ook al moeten vooral de oudjes zich behelpen met ‘slechts’ 2WD. We kunnen intens genieten van de techniek die er achter steekt, de oplossingen die er in het verleden gevonden werden en niet in de laatste plaats het utilitaire karakter dat zowel van de Unimogs als de tractoren af spat.

Groeiend populair. Als gezegd wordt Wilbertoord Pakt Uut iedere twee jaar gehouden en iedere editie bevat, naast de populaire standaard elementen, altijd wel wat anders c.q. nieuws. Ooit opgezet als regionaal evenement, wat het in beginsel ook nog altijd is, komen de deelnemers en bezoekers inmiddels van heinde en ver. Min of meer standaard aanwezig zijn de tractoren en de laatste jaren ook de club van antieke woon- en kermiswagens, de club van luchtgekoelde VW’s en de twee Unimog Clubs, te weten de Nederlandse Unimog Club en de Nederlandse (regio) afdeling van de Duitse Unimog-Club Gaggenau. Min of meer standaard zijn ook de grote Rommelmarkt, de veiling van aller hand spullen en de Zwarte Cross. Maar verder wordt het evenement dit jaar opgeluisterd door een ‘Valkenier’ met zijn roofvogels, een club van oude Amerikaanse pick-up’s, vrachtwagens, bussen, antieke brommers, een behoorlijk aantal bijzondere auto’s, verschillende soorten live muziek, stationaire motoren en machines, tal van spelen voor de kinderen en uiteraard een uitgebreide catering op meerdere plekken. Niet voor niets dus dat Wilbertoord Pakt Uut zich mag verheugen op ettelijke duizenden bezoekers. En dat zijn er ieder jaar meer weet Gidi van de organisatie ons te verklappen. Hoeveel weet ze pas na afloop, maar in ieder geval was de eerste (enorm grote) parkeerplaats dit jaar vol en staan er ook een flink aantal op de tweede parkeerplaats. En die bleef vorig jaar nog onaangeroerd weet Gidi uit haar geheugen op te diepen.

Boven: De Trabant uit het voormalige Oostblok (Oost-Duitsland voor de val van de muur), ook wel oneerbiedig ‘Trammelant’ genoemd. De Trabant rolde uit de poorten van VEB Sachsenring Automobilwerk Zwickau, gevestigd ook in Zwickau. Diens reputatie was in ons westen niet best, maar dat doet absoluut onrecht aan deze toch robuuste, ‘kunststof’ auto, want met zijn tweetakt motortje en lichte gewicht liet hij destijds, in de jaren zestig toen de auto tamelijk modern was, menig weggebruiker verbouwereerd achter zich. Bovendien had je niet al te veel problemen met roest, was de techniek vrijwel onverslijtbaar en wellicht het allermooist, als eigenaar kon je de Trabant zo nodig simpel zelf onderhouden en repareren. In 1957 krijgt hij zijn naam als gevolg van een prijsvraag (voor die tijd werd hij verkocht onder zijn type aanduiding). Het betekent zoiets als ‘maatje’ omdat veel mensen de auto als deel van de familie beschouwden maar ook is het een afgeleide van ‘Erdtrabant’ dat satelliet betekent. De DDR levert dat in die dagen richting het Westen als bewijs dat ook zij meegingen in de technologische vooruitgang, want tenslotte komt de Sovjet-Unie in 1957 met de allereerste satelliet. Populair in het Oostblok en hier en daar ook in het Westen? Met 33 daadwerkelijke productiejaren en een teller die dan op 3.096.099 stuks staat (bron: Wikipedia) denken wij van wel….

Boven: Moderne en antieke stationaire motortjes en motoren, al dan niet met pompen, het is in een grote verscheidenheid te vinden op Wilbertoord Pakt Uut. Meerdere daarvan staan vrolijk en karakteristiek te puffen en te tokkelen.

Stijlvol en apart. Maar zelden te zien hier in Nederland, de ‘Single Wheel Trailer’ van Sears, Roebuck and Company die ze verkochten onder de naam Allstate. Maakte opgang halverwege de vorige eeuw en er zouden vier verschillende modellen geleverd kunnen worden. Op de foto het vermoedelijk meest populaire model ‘Tag-a-Long’. De trailer wordt op twee punten aan de auto verbonden zodat een enkel wiel voor de aanhanger volstaat. Die kan, net als bij de wieltjes van bijvoorbeeld een supermarkt karretje, alle kanten opdraaien (naspoor). Deze Tag-a-Long zou een laadcapaciteit hebben van ‘een quarter ton’ (250 lbs. ofwel 113,5 kg). Productiejaren zijn vaag, maar de beste indicatie is van eind jaren veertig tot ergens in de jaren zestig. Past in ieder geval perfect bij de VW Kever van de foto.

Boven en onder: Live muziek, van stevige rock via hoempapa naar klassieke kamermuziek; je hoort het allemaal als je een rondje over het terrein loopt.

Boven: M.A.N. bouwde van 1921 tot 1962 ook tractoren zoals deze M.A.N. Ackerdiesel. Ze bouwden ze ook met aandrijving op alle vier de wielen, met name na WW II. In 1962 gaan ze samenwerken met Porsch-Diesel, maar als die laatste in 1963 stopt valt ook het doek voor de M.A.N. tractoren. Tot die tijd zouden er zo’n 50.000 de fabriek verlaten hebben met motorvermogens variërend van 14 tot 60 pk. Tegenwoordig zijn de M.A.N. tractoren erg geliefd bij verzamelaars.

Boven en twee keer onder: Die zien we ook alleen maar off-the-road: crossers (voor de zwarte cross). En zoals je ziet kun je er ook les in nemen….. Sterker nog: hij is te koop en mag weg maar het moet niet! (mail naar teun1984@hotmail.com)

Boven: Prachtig ongerestaureerd Unimog oudje met maaibalk.

Rijke vertegenwoordiging. Niet alleen Wilbertoord pakt uit, maar ook de twee eerder genoemde Unimog Clubs pakken stevig uit. De Duitse Unimog-Club Gagenau regio Nederland heeft als thema sneeuw en wintersport en wat de Unimogs daar mee te maken hebben. Ben je fervent off-road liefhebber niet heel moeilijk te raden, want de multi-functionaliteit van de Unimog’s is legendarisch. Ze worden dan ook veelvuldig ingezet bij winterklussen als sneeuwruimen op wegen etc. Verschillende tentoon gestelde Unimog’s zijn voorzien van een sneeuwruimer of rolborstel voor het schoonvegen van fietspaden en wegen. Om het er zo echt mogelijk uit te laten zien hebben ze een heel sneeuwlandschap gecreëerd, inclusief dennenbomen en in de lucht een heuse gondel om je naar de piste te transporteren! Verder hebben ze in een tent een bioscoopje ingericht waar een film over de Unimog doorlopend wordt vertoond. De Nederlandse Unimog Club laat zich evenmin onbetuigd met onder meer de clubtent en clubwinkel, een opengewerkte motor en enkele kraampjes voor nieuwe en gebruikte Unimog onderdelen. Met zo’n 225 Unimog’s en MB-Tracs zie je beide clubs niet snel over het hoofd dit weekend.

Boven en onder: Twee keer een Deutz. De betekenis van de compleet ijzeren wielen ontgaat ons. We kennen diverse soorten ijzeren wielen, waaronder bijvoorbeeld het kooiwiel, maar op deze ‘jongens’ moet schrijver dezes het antwoord schuldig blijven. Wie het weet mag het melden!

Boven: Een Hanomag R 28. Onder: Fahr D 130.

Boven: Een Hanomag Robust 800. Onder: Hanomag R 455….?

Boven: John Deere. Onder: Een Bolinder-Munktell (BM) werden, naast rood, ook in het groen geleverd.

Boven en onder: Hanomag Schlepper wordt hij genoemd en in deze uitvoering zijn er vele modellen die, voor zover wij weten, beginnen bij de R40 en hogere nummering. Loopt wat door elkaar, want er zijn ook typen met drie cijfers zoals onder meer R455, R545 etc. Vermoedelijk ligt het aan de uitvoering met zijn schermen en soort van cabine, maar aan de achterzijde is duidelijk te zien dat het nog altijd om een tractor gaat.

Boven en onder: De VW Club, maar dan alleen voor de VW’s met luchtgekoelde motoren. Uiteraard de Kevers en de T1 en T2 bussen, maar hier onder ook nog een exemplaar dat door het leven ging als VW 1600 Ponton, in dit geval de Stationwagen uitvoering.

Boven en onder: Als het maar geen alledaags vervoermiddel is, zoals deze stijlvolle Mercedes en begerenswaardige Ford Mustang ben je welkom op Wilbertoord Pakt Uut.

Boven en onder: We sluiten onze ogen echt niet voor voertuigen uit de moderne tijd, maar we hebben wat met oldtimers, zoals dit heerlijke duo bejaarde Unimogjes met voorop twee van die schitterende lieren (een PTO en een hydraulische). Wat we er mee hebben? Ze zijn zo aaibaar….

Boven en twee keer onder: Oeps! Een ongeval? Gelukkig niet, maar je zou het haast denken als de zeer vriendelijke eigenaar arriveert in de vroege morgen en een doodskist uit de lijkwagen trekt. De auto ondergaat momenteel een kleine opknapbeurt en het geheel wordt verhuurd voor met name fotosessies! Het ‘billboard’ achter levert het bewijs met daarop diverse dames die poseren op de kist. Tsja, Halloween ligt in het verschiet….

Boven: Bolinder-Munktell (BM, later naar Volvo) heeft zijn wortels in Zweden liggen en is legendarisch om zijn duurzaamheid.

Onder: Fiat.

Boven: Een Schlüfer. Onder: Een Renault bestel is ook geen alledaagse verschijning meer.

Boven: Een Hela uit Duitsland. Hela staat voor Hermann Lanz uit Audendorf die in 1929 start met het bouwen van kleine tractoren. Verwarrend in die voor-oorlogse jaren, want je had nog een bedrijf met de naam Lanz dat tractoren bouwde (o.a. Lanz Buldog). Het is de reden dat de naam na de Tweede Wereldoorlog verandert in Hela. In de jaren zestig stopt de productie als de markt vraagt om grotere tractoren.

Onder: Een imposante Fordson Super 6. Zijn er nog off-roaders die serieuze banden onder hun bolide willen….

Boven links en onder: De Lanz Bulldog, met op de foto boven rechts naast hem zijn Argentijnse kloon de Pampa. De eerste Pampa wordt gebouwd in 1952 en door de dringende behoefte van de toenmalige president Juan Perón aan tractoren wordt betwijfeld of de licentie wel in orde was toen de productie startte van de typen T 01 (met de karakteristieke gloeikopmotor) en de T 02 (licht aangepast en 60 pk). In 1962 stopt de productie maar hoeveel er zijn geproduceerd is onduidelijk. De schattingen variëren van 3.500-4.000 stuks. Af fabriek kwamen ze met een Nederlands tintje: fel oranje. In deel 2 of 3 hebben we nog een oranje exemplaar voor je in petto.

Boven en onder: De Ursus. Vind je hem niet verdacht veel op de Lanz Bulldog lijken? Die vooroorlogse Duitse Lanz Buldog was schijnbaar een populair jongetje in de klas. De Ursusfabriek bestaat al heel lang (1893 opgericht in Warschau, Polen), maar na WW II starten ze met de productie van de Ursus C-45 die je hier op de foto ziet en het is, net als de Argentijnse Pampa, een regelrechte kloon van de Lanz Bulldog. Okay, okay, een paar spatbordjes zijn wat anders of ontbreken, maar daarmee houden de verschillen aardig op.

Onder: Hé, daar hebben we er weer eentje. Maar niet heus als je nu met je opgedane kennis van hiervoor een Lanz Bulldog, Pampa of Ursus opdreunt. We schrijven toch dat de Lanz Bulldog een populair jongetje was? Dit is de Franse kloon van de Duitse Lanz Bulldog en die luistert naar de naam ‘Le Percheron’. We hebben hem twee jaar geleden uitgebreid onder de loep genomen en wil je dus meer weten, dan zoek je in het Archief, 2015.

Boven: Fordson. Onder: Güldner G 15.

Boven: Hé, kijk daar eens, een Belarus. Onder: Zetor.

Boven: Pardon, heeft u hem misschien ook in het blauw, die fameuze (1600 en 1900) DAF ‘Kikkeroog’? Onder: Maar natuurlijk meneer, uw wil geschiede….

Boven en onder: Even ter afwisseling, en dat kom je nog een paar keer tegen in onze verslagen over Wilbertoord Pakt Uut, een paar kekke Unimog’s.

Boven: Jeugdsentiment, een Puch. Was je vroeger toch een hele bink mee.

Onder: Een Ford Coupe uit 1930. In de States een van de meest geliefde auto’s om omgebouwd te worden tot Hotrod.

Onder: Verhip, en daar heb je er een…. Als je het over de duivel hebt, dan trap je hem toch op zijn staart wordt wel eens beweerd….

Boven en onder: Verschillende logo’s van de Fordson. Duik het internet op en je komt een berg verschillende logo’s tegen van ze.

Boven: Een Deutz. Onder: Steyr.

Boven en onder: Een Zetor met zijn motor uitgelicht.

Boven: Een McCormick van International.

Boven: Een gerestaureerde Lanz Buldog.

Onder: Een (nog) niet gerestaureerde Lanz Buldog.

Boven: Let op de tekst op de zijkant. Een Lanz….

Boven: Een New Holland tractor. Sinds kort kun je een Dodge pick-up in dezelfde kleuren aanschaffen!

Boven: Met een (stevige) vlam in de pijp….

Boven en onder: Een David Brown. Tractoren zijn ook populair bij de verzamelaars van antieke woon- en kermiswagens.

Boven en onder: Twee keer Mercedes, maar met een wereld van verschil. Boven een L 3500 en onder een Unimog.

Een hele serie Amerikaanse Chevrolet truckjes uit de jaren veertig en vijftig. Fleetsides en stepsides; kwijlen dus.

Boven en onder: En dan de Rommelmarkt. Bedenk het en zeer vermoedelijk vind je dat er ook. We hebben vol verbazing een poosje lopen snuffelen en kwamen spullen tegen die volgens ons al héél lang zijn ‘uitgestorven’ of anders in een museum thuis horen. Huisraad (enorm veel), hobbyspullen, tuinspullen, kinderspeelgoed, kleding, hebbedingetjes en ga maar door. En passant vonden we er zelf nog een oud modelletje van een Jeep CJ 6.

Boven: Eveneens trouw aanwezig op het Wilbertoord Pakt Uut is de club van de ‘luchtgekoelde VW’s. Onder: Een prachtig DeSoto truckje. Chrysler introduceerde het automerk DeSoto 4 augustus 1928 (voor productiejaar 1929). Na een succesvolle start en uitstekende jaren gaat het door kwaliteitsproblemen en slecht management van Chrysler in de tweede helft van de vijftiger jaren slechter en stopt Chrysler met het merk officieel 30 november 1960. Kort na de oprichting neemt Chrysler echter ook Dodge over. In 1937 introduceert Chrysler de DeSoto trucks om zo een groter aantal verkopen buiten de States te realiseren voor de in Amerika gebouwde commerciële Dodge en Fargo voertuigen. Je kon het DeSoto embleem sporadisch tegenkomen op Dodge trucks gebouwd in Argentinië, Australië, Spanje, Turkije en het Verenigd Koninkrijk. Chrysler stopt met vrachtwagens op de internationale markt in 1970 maar zowel de DeSoto als Fargo namen blijven gebruikt worden op trucks die door het Turkse Askam worden gebouwd. In 1978 verkoopt Chrysler haar belangen in Askam aan haar Turkse partners.