Onderweg naar het plaatsje Wanroij, gelegen in noord-oost Brabant, valt het ons op dat er weinig verkeer is richting het zuiden en dat nota benen op zaterdagmorgen. ‘Volgzaam als wij zijn’ volgen we trouw de route instructies van het elektronische kaart- en routekastje in het dashboard op en worden vervolgens getrakteerd op een prachtige, maar zeker geen snelle, route dwars door het binnenland. Aanvankelijk denken we nog voor een kort moment zo’n beetje de enige bezoekers te zijn aan deze International Army Show editie, maar niets blijkt minder waar! De parkeerruimte is op dit vroege uur al voor meer dan de helft gevuld met auto’s en voor de ingang wacht geduldig een lange rij bezoekers.
Boven twee keer en onder: De militaire wereld in het klein is een niet weg te denken element tijdens Army Shows. Miniaturen zijn vrijwel allemaal zo natuurgetrouw nagebouwd dat je je twee keer in de ogen zou moeten wrijven om te zien welke de echte is als het formaat niet de bepalende factor is. Het tankje hieronder doet ons onmiddellijk herinneren aan het tankje van de Generaal in de gelijknamige, komische strips van Peter de Smet.
Met onze neus in en naast de boter… Bij binnenkomst wordt ons netvlies direct gestreeld door twee grote tanks, een M48A2 bruglegger en een M88 A1G bergingstank. Gigantisch! Je voelt je echt heel klein als je er naast staat! Naast deze twee reuzen een M113 Armored Personnal Carrier, die qua formaat een klein duimpje lijkt bij de zojuist genoemde giganten. Tussen de verschillende voertuigen, motoren, vrachtauto’s en natuurlijk Jeeps zijn diverse kraampjes gesitueerd met een gevarieerd aanbod van militaria. Denk aan héél veel boeken, waaronder ook enkele ondeugende stripverhalen, en verder (leger) onderdelen in alle soorten en maten. Verderop is een groot terrein aangelegd waar enkele malen per dag een show gegeven wordt met een vijftal tanks en enkele wielvoertuigen. De shows zijn favoriet bij het publiek. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat we de eerste show vanaf een onhandige plaats gade moeten slaan als gevolg van de massaal toegestroomde mensen. We nemen ons dan ook heilig voor om straks tijdens de middagshow op een goede plaats vooraan te gaan staan (hetgeen betekent dat je ruim voor de aanvang een plekje moet gaan zoeken).
Boven: De M113.
Onder: M88A1G.
Opnieuw naast de boter! Rondom het centraal gelegen meertje zijn diverse stands te vinden, waaronder van de Landmacht die hier open staande vacatures showt. Veel verschillende voertuigen en motoren staan opgesteld langs het water en ook enkele clubs geven acte de présence met voertuigen die door hun trotse bezitters tot in de remvoering vertroeteld zijn. Luide knallen waarschuwen ons dat er een re-enactment show op een naastgelegen veld gegeven wordt; zie maar gauw een plekje te vinden! Helaas staan we ook ditmaal achter een dichte haag van mensen die het uitzicht op de verrichtingen schier onmogelijk maakt.
Boven: De Dodge Boyertown. Onder: De kids hoeven zich niet te vervelen en leren hier, behalve klimmen, tevens waar de klepel hangt.
Onder: Een prachtige BSA motor.
Mini en maxi. Ruim op tijd arriveren we later op de dag bij een groot gebouw, een supergrote manege, die een groep enthousiaste RC tankbouwers huisvest. Sterke staaltjes zelfbouw staan hier uitgestald en de eigenaren geven uitleg over de gebouwde modellen. Zo nu en dan moet het aanwezige publiek even aan de kant gaan om een model van een tank, die zojuist terugkomt van een demo welke buiten is gegeven, te laten passeren. Niet veel later begint de show van echte tanks op het buitenterrein. Hier zien we meerdere tanks rijden die we vanmorgen op de parkeerplaats hebben gezien. Onder meer is dat de M113, een relatief lichtgewicht tank welke voorzien is van een kooi om explosief geladen projectielen vroegtijdig te laten ontploffen. De tank weegt dank zij de aluminium bepantsering slechts 12,7 ton en wordt voortbewogen door een 5,2 liter zescilinder Detroit dieselmotor. Van dit voertuig zijn er vanaf 1960 circa 80.000 stuks gebouwd en in sommige landen is hij nog steeds in gebruik. De Nederlandse Defensie is vertegenwoordigd met een Hägglund uitgerust met een Cummins 5.9 liter zescilinder turbo motor. Tevens wordt een demo gegeven van de M48A2 AVLB, een loodzware tank die samen met het brugdeel (14 ton) ruim 59 ton weegt. Het geheel wordt voortbewogen door een Continental V12 injectiemotor. Leuk om te weten is dat deze in 1953 gebouwde, oorspronkelijk M48 Patton tank, in 1963 is omgebouwd naar een M48M2 AVLB (bruglegger) en de oorspronkelijke carburatie motor vervangen is voor een injectie model. Voorts zien we er de M88A1G bergingstank zijn kunstjes vertonen. Dit type met een gewicht van 63 ton wordt eveneens voortbewogen door een Continental 1790 luchtgekoelde V12 motor, maar dan voorzien van twin turbo.
Boven en onder: De Duitse Schwimmwagen kon je ook al op de openingsfoto bewonderen. Op de foto boven wordt juist de schroef omhoog getrokken.
Boven een ‘pootje badende’ Nekaf en onder de Land Rover Light Weight. Beiden hebben dienst gedaan in het Nederlandse leger.
Zwemweer? In het meertje geeft een ‘Schwimmwagen’ een demo, alleraardigst om te zien. Zo vanaf de wal het water in duiken, even die ‘propellor’ (schroef) laten zakken en varen maar! Even niet vergeten die propellor terug omhoog te halen als je de wal weer opzoekt. Van de Schwimmwagen zijn er totaal zo’n 15.000 gebouwd als de productie in 1944 wordt gestaakt. Het is niet allemaal luid wapengekletter dat we zien en horen. De tot rijdende fotostudio omgebouwde Dodge Boyertown wordt bemand door twee lieftallige dames die enkele keren per dag een medley van Tweede Wereldoorlog songs ten gehore brengen. Zien we hier in het publiek stiekem voetjes van de vloer gaan?
‘Spring toch in het veld’… Deze kenden we niet. Het is de zogeheten Springer, een twee wiel aangedreven all-terrain vehicle. Yep, je leest het goed, twee wiel aangedreven en toch off-road capabel. Het voertuig is gebaseerd op het platform van de Amerikaanse Tomcar ATV en werd ontwikkeld door het in de UK gevestigde EPS (Enhanced Protection Systems) voor het Britse leger. Het voertuig ondersteunt de Britse troepen in Afghanistan. In april 2009 geeft het Britse Ministry of Defence (MoD) EPS een contract voor het maken van 75 voertuigen die in de zomer geleverd gaan worden. Het voertuig wordt ingezet om luchtlandingstroepen en lichte infanterie te ondersteunen en wordt tevens gebruikt om oorlogsmateriaal van helikopter landingsplaatsen te vervoeren naar het front. De motor is standaard een ongeblazen 1400 cc diesel van Lombardini maar optioneel kan ook een uitvoering met turbo geleverd worden of een benzinemotor. Een lier wordt standaard mee geleverd.
Boven: M52A2 van Kaiser-Jeep.
Onder: De Hagglund.
Boven: Een White halftrack. Onder: Hummer H1.
Boven: Aaah, een leuke hond en deze keer hoeven we Linda Zantingh van yourdoggy.nl niet te raadplegen, want hij (of zij) heeft een hesje met zijn/haar naam, namelijk ‘Hot Dog’…
Boven: Duitse Staffwagen.
Onder vier keer: De Britse Austin Champ met zijn Rolls Royce motor en kruisbalk chassis. Overigens is Champ de naam van de civiele versie van het voertuig dat gemaakt werd door de Austin Motor Company. De versie voor het leger heet officieel Truck, 1/4 ton, CT, Cargo & FFW, Austin Mk1. Mag je ook onthouden van ons, maar wij vinden ‘Champ’ wat makkelijker…. De Rolls-Royce B40 motor heeft een inhoud van 2838 cc welke verkregen wordt uit een boring x slag van 89 x 110 mm en levert 60 kW (80 pk). Betrouwbaarheid was de eerste vereiste van het leger, met de brandstofconsumptie op plaats twee. Je kon deze motor ook in de civiele versie krijgen, maar meestal werd dan gekozen voor een gemodificeerde versie van de 2660 cc Austin A90 motor.
Onder: Ook leverbaar in het groen…
Boven: M62 van International. Onder: Austin Eight Military Tourer.
Boven: In afwachting van de oorlog (re-enactment) knap je even een uiltje.
Boven: BMW motor met zijspan. Althans, dat is onze (eerste) gedachte. Enno de Bruyn weet ons echter meer te vertellen, namelijk dat het techniek van Chinese makelij is, namelijk een Chang-jiang M1M.
Boven en onder: De GMC CCKW in Navy uitvoering (boven) en de landmacht uitvoeringen met softtop (onder links) en gesloten cabine (onder rechts).
Boven: Land Rover Defender 110. Onder: Chevrolet van de US Navy.
Boven: Nekaf.
Onder: Peugeot P4. Wie ‘enige gelijkenis’ met de Mercedes-Benz G ziet heeft het bij het juiste eind. Peugeot en Mercedes zijn ieder goed voor de helft van de auto (50/50) en daarom vind je bijvoorbeeld een Peugeot motor (van de 504) en versnellingsbak (van de 604) in de P4. In 1985 neemt Panhard de productie over.
Boven: DAF YA 328. Onder: Willys MB. Zo niet, dan is het een Ford GPW.
Boven en twee keer onder: Wel heel apart en het rijdt ook nog! Wie weet wat het precies is mag het melden! Voor zover wij kunnen beoordelen is het van Franse makelij. Het motortje zou een VAP 4 motor zijn en de fabrikant ABG (Paris). We komen ook advertenties tegen met daarop als aanduiding ‘Peugeot-VAP bicyclette’, maar ook een soortgelijke fiets met deze hulpmotor van Hirondelle.
Boven: De Wanderer mag je zien als de stamvader van Audi.
Boven: GMC CCKW met open cabine (softtop). Onder: International M62 bergingsvoertuig.
Boven en onder: Mengsmering.
Boven: De tamelijk zeldzame Volvo Suga met daarop de nog zeldzamere, bijhorende fiets achterop. Onder: Ford Mutt.
Boven: Simca Marmon. Onder: Mechanical Mule M274 van Willys.
Boven: De Belgische Minerva.
Daar is hij dan, de enorme M48A2 AVLB. Op de foto’s hieronder zie je hem ter demonstratie een brugdeel wegleggen.
Boven: Jeep M606. Onder: Leyland DAF.
Boven: Land Rover FC101. Onder: Volkswagen Type 181.
Boven en onder: De Russische GAZ 69.
Boven: Met Honda motor….
Boven: Unimog. Onder: Freightliner.
Boven: Nekaf als ambulance. Onder: Citroën U23.
Boven: Daf YA 66. Onder: Kübelwagen.
Boven: Weasel M29 van Studebaker.
Boven: Pin-up girls.
Boven en onder: En hij is ‘inclusief een beetje werk’ te koop, deze Dodge WC18 half tonner! Het is een 4×4 ambulance uitvoering en om die reden heeft hij een langere wielbasis en een aangepast veersysteem (comfortabeler) ten opzichte van de ‘gewone’ trucks uit deze serie. Immers, met gewonde personen moet je voorzichtig omspringen.
Boven: Dodge WC40.
Boven: Zowaar komen we nog een aantal Belgische vrienden tegen, namelijk de organisatie van het Wings & Wheels in Ursel met links ‘opperhoofd’ Carl Smets.
Boven: Renault Goelette.
Boven: Opel Blitz.
Boven: De Sd Kfz 251/1/D (Sonderkraftfahrzeug 251) werd ontwikkeld door Hanomag. Het gewicht is ruim 8 ton en om dat in gang te zetten wordt gebruik gemaakt van een zescilinder Maybach motor HL 42 TUKRM welke 100 pk levert en het voertuig een topsnelheid geeft van 52,5 km/u. Er zijn 23 verschillende varianten van het voertuig gemaakt en totaal zijn er een dikke 15.000 geproduceerd door zeven verschillende fabrikanten.
Boven: Citroën TUB 13. In het verslag van de International Army Show van vorig jaar hebben we deze wat uitgebreider onder de loep genomen.
‘Oud en nieuw’… Op het middenterrein ontmoeten we een fotograaf met een wel heel bijzondere uitrusting, een 18×24 platencamera uit het begin van de vorige eeuw. Om daarmee te kunnen fotograferen heeft hij het toestel omgebouwd naar een digitale uitvoering. De ‘lens’, een 360 millimeter objectief welke als standaardobjectief voor dit formaat gold, is behouden gebleven en prijkt aan de voorzijde. Aan de achterzijde heeft hij een digitale camera geplaatst. De scherpstelling gaat door middel van een tandheugel dat het objectief naar voren of achteren beweegt, al naar gelang de afstand naar het te fotograferen onderwerp. Op de foto poseert een leuke jongeman.
Boven: Ter identificatie van een gesneuvelde laat je diens gegevens achter in een flesje.
Tijdelijk op verlof… Na nog verschillende stands bezocht te hebben loopt de dag ten einde en begeven wij ons huiswaarts, de geheugen kaarten vol met foto’s en na gonzende informatie in onze hoofden. Op naar de volgende editie!
Onder: Bedford met 4×4 aandrijving.
Fotografie: Ad Woolthuis & Jan Houtkoop. Tekst: Jan Houtkoop & Martin Brink.
Hallo Jan en Martin van de testen bij prachtige foto’s!
De motor met zijspan is geen Bmw ,maar een chinees
n.l. een Chang-jiang M1M
Vriendelijke groet
Enno de Bruyn
in bezit van een CJ750
Dank je wel Enno! We zijn erg blij met je reactie en uiteraard hebben we de tekst direct aangepast en jou de eer gegeven! Vriendelijke groet, Martin Brink.
ok bedankt, maar het wel een hele mooie motor zo
Ik zag er nog een voorbij komen op jullie hele mooi site, n.l. bij de Opel blitz
Die van mij kan ook meedoen , het is een Chinese legermotor