Oale Koetsenrit…

Zijn het de laatste off-the-road stuiptrekkingen voor het winterseizoen aanbreekt soms? Dat idee krijgen we wel als we de laatste zondag van november een blik in de Agenda van terrein.nu werpen. Bomvol en van alles te beleven op off-road gebied. Toch is het niet heel moeilijk kiezen. Fotograaf Ad Woolthuis kiest er voor om naar de Landsard te gaan voor het laatste 2018 evenement van Off Road Challenge en het besluit van fotograaf Jan Houtkoop en schrijver dezes stond op voorhand al vast; wij gaan naar de Oale Koetsenrit! Voordat de oortjes nu gaan klapperen van ‘waar heeft-ie het nu weer over’; de Oale Koetsenrit wordt georganiseerd door de Stg. Twente Offroad en uiteraard wordt deze gehouden in het land van de Tukkers, Twente. Nog altijd bewaren we prachtige herinneringen in onze grijze massa van een soortgelijke rit van de Stg. Twente Offroad, inmiddels twee jaar geleden maar ook rond de zelfde tijd en in Twente. Een bosrijke en door de tijd van het jaar kleurrijke omgeving, op enkele plaatsen licht heuvelachtig, kabbelende beekjes en murmelende stroompjes, watermolens, monumentale huizen en nog veel meer. Niet voor niets behoort Twente volgens kenners tot een van de mooiste en geologisch meest interessante streken in Nederland. En Tukkers zullen dat natuurlijk volmondig beamen.     

Extra luchtacrobatiek! Daags voor de Oale Koetsenrit belt Pascal Hanenbergh van HoT (Hanenbergh offroad Techniek) ons met de mededeling dat hij die laatste zondag van november vrij is. “Ik woon niet heel ver van de start en vind je het leuk als ik je kom helpen met de fotografie? Neem ik mijn drone mee”. Dat hoeft Pascal geen twee keer te zeggen en uiteraard grijpen we zijn aanbod met beide handen aan; het maakt een verslag altijd leuker en afwisselender als dat gelardeerd wordt met een aantal ‘luchtfoto’s’.

Sprong naar de zondag. De dag van de Oale Koetsenrit begint grauw en grijs en het belooft niet beter te worden horen we als we er een belletje naar de KNMI aan wagen… Twee jaar geleden was dat wel anders, maar helaas kunnen we het weer nog altijd niet kiezen. Bovendien krijgen we van organisatoren Wim en Irma Braker te horen, met lichte, verontschuldigende ondertoon, dat we weinig of geen modder tegen zullen komen op de circa 80 km. lange route van de Oale Koetsenrit. Het zijn de naweeën van de droge zomer achter ons, maar om eerlijk te zijn deert het ons geenszins. In tegendeel. We zien het eerder als de ‘charme’ van off-the-road waarin de ondergrond altijd voor verrassingen blijft zorgen. We arriveren ruim voor aanvang van de tourrit. De ontvangst van “Goh wat zijn jullie lekker vroeg” is Twents hartelijk en wordt vergezeld door koffie, thee en cake. Weldra stromen ook de deelnemers binnen. Het door de organisatie vastgestelde maximum van dertig deelnemende voertuigen wordt met twee voertuigen overschreden; vol is dus ‘overvol’. “Tja” krijgen we van Wim te horen, “als je al vol zit en er melden zich nog enkele bekenden dan wil je die niet teleurstellen”. We begrijpen Wim maar kijken er niet van op dat de Oale Koetsenrit vol zit. De schitterende omgeving gaat ook nog eens gepaard met bescheiden inschrijfgeld en een uitstekende verzorging voor de inwendige mens met halverwege de rit een puik belegd broodje van de ‘Travel Chef’ en aan het eind van de rit ook nog eens soep met nog van alles. Dan moet de organisatie tekort hebben aan het inschrijfgeld constateren we en kijken daarbij Wim vragend aan. “Klopt” bevestigt Wim, om te vervolgen met: “maar we hebben een paar heel goede sponsoren”. Onderaan dit verslag zullen wij ze derhalve met plezier noemen.   

Bijna alle plaatjes goed… Het vertrekpunt, tevens het eindpunt, is vanuit ‘De Strookappe’, het bedrijf van Wim en Irma waarbij aanhangwagens centraal staan (verkoop en onderhoud van aanhangwagens in alle maten en vormen). Vertrekken kunnen de deelnemers vanaf 11.00 uur, maar het ‘lot’ van fotografen is dat ze nu eenmaal voor de deelnemers uit moeten om ze onderweg op de mooie plekjes op te kunnen wachten. We krijgen een routeboek mee van Wim en weldra zijn we op pad. Rechtsaf bij het bedrijf van Wim de poort uit en direct vallen we met onze neus in de spreekwoordelijke boter. Die Wim heeft een flinke ‘off-road’ achtertuin bij zijn bedrijf bedenken we als we het lange onverharde pad voor enkele honderden meters volgen. Het routeboek is voor het grootste deel makkelijk te volgen middels simpele tekeningen die een situatie uitbeelden. Slechts aan het eind van de rit raken we een paar plaatjes de weg kwijt, maar dat ligt dan wel aan ons zelf horen we achteraf. We missen daardoor het fotograferen van enkele bekende off-road vrienden (Dick, Wilma, Wim en Harriet) maar ach, die hebben we gelukkig wel vaker op de foto gehad. We hebben pas enkele situaties achter de rug of we krijgen de mooiste vergezichten voorgeschoteld. Voeg daarbij dat nog niet alle bomen hun volledige herfstpracht hebben laten vallen en je begrijpt dat onze camera’s er lustig op los klikken zodra de eerste deelnemers in zicht komen.  

Boven: Gelegenheidspiloot Pascal Hanenbergh van HoT (Hanenbergh offroad Techniek) bekijkt ‘het vluchtplan’.

Zenuwslopend…? Die eerste deelnemers laten echter nog wel even op zich wachten. Voorzichtig beginnen we ons zo rond 11.15 uur af te vragen of we wel op de juiste route staan. Een belletje naar Wim stelt ons gerust, want volgens hem was het ‘best wel even’ gezellig maar zijn de eersten zojuist vertrokken. We hebben de hoorn van onze telefoon nog maar nauwelijks ‘op de haak’ gelegd of inderdaad komen de eerste deelnemers in de verte om de hoek gluren. Niet veel later laten we een klein aantal zwaaiende deelnemers passeren en duiken daarna gauw de auto in op zoek naar een volgende ‘idyllische ansichtkaart met terreinauto’s’ om te fotograferen. 

Boven: Jazeker, deelname is internationaal want ook enkele Duits gekentekende voertuigen zijn van de partij.

   

Onder: Zwaaien of een duimpje omhoog; het doet ons bijna geloven dat het vak van fotograaf gewaardeerd wordt…

Boven en onder: Door bossen en langs weilanden, welke vaak nog ‘bewoond’ worden door koeien of schapen, voert de route en soms zelfs over een boerenerf. Wim en Irma kennen veel mensen in de omgeving en dat helpt niet onaanzienlijk. Op enkele plaatsen komen de deelnemers voor een dreigend verkeersbord te staan met daarop ‘Verboden voor motorvoertuigen’. Maar ook hier heeft Wim toestemming gekregen om het bord lekker te laten dreigen maar je er niets van aan te trekken! En verder voert de route, soms deels door een pittoresk dorpje, vaker tussen weilanden omzoomd door hagen en door bossen. Prachtige beelden van de afwisselende omgeving vechten een voortdurende strijd aangaande de voorrang op je netvlies. Je komt ogen tekort en dat doet je wensen om, net als de meeste spinnen, vier paar ogen (acht dus) te hebben, maar dan wel net zo scherp als de twee kijkers die we nu hebben. En dan sta je plotseling stil bij een prachtige oude watermolen. Oud qua leeftijd maar duidelijk in haar oude glorie gerestaureerd. Die oude molen, het gorgelende water, het licht klapperen en kraken van de houten balken van een bruggetje, het zandpad en een stukje straat van oude straatklinkers en heel even waan je je een paar eeuwen terug in de tijd.

Boven: Van de fotografen hadden ze het schoepenrad, of anders de wand van de watermolen, wel een contrasterende kleur mogen geven… 

Boven en onder: Ergens halverwege de route staat Travel Chef Rob Melten langs de route voor de lunch.

Boven en onder: Tussen twee woudreuzen door (nabij de watermolen) die ons onmiddellijk doen afvragen hoe oud ze zouden zijn. We schatten in dat ze vermoedelijk in hun jeugd verkeerden toen Napoleon Bonaparte nog vrolijk op onze aardbol rond huppelde. 

Boven: Voor de ‘senioren’ onder de deelnemers en lezers: horen jullie op de achtergrond ook de muziek van Pink Floyd….?

Boven en onder: ‘Oale Koetsenrit’ is Twents dialect en vertaald naar het ABN is dat ‘Oude Koetsenrit’. En zowaar komen een aantal deelnemers een rit van oude koetsen tegen. Een stukje van de route trekken de twee samen op om gezamenlijk te genieten van de omgeving. De een zit in een oude koets en gebruikt voor de voortgang de kracht van één of twee warmbloedige paarden; de ander zit in een moderne, verwarmde metalen koets en gebruikt voor de voortgang de ‘oude’ kracht van heel veel denkbeeldige paarden…

Extra spelelement. Kort na de lunch is er een leuk spel in de route opgenomen waarbij het aankomt op je vermogen afstanden in te schatten. Twee oude autobanden zijn verbonden met een touw. De banden worden in een bos aan weerskanten van een niet al te brede weg gelegd; aan iedere kant van de weg dus een band. We schatten dat de banden daarmee circa 2,5-3 meter van elkaar vandaan liggen, maar neem het ons niet kwalijk als we er een paar centimetertjes naast zitten. Het touw is een heel stuk langer; we schatten in al gauw 8- a 9 meter. Precies in het midden van het touw is een bevestiging gemaakt. Maar opnieuw, ook nu, pin ons niet vast op een paar centimetertjes. De deelnemer rijdt naar voren tot de official het touw aan de voorzijde van zijn auto kan bevestigen. Nu mag de betreffende deelnemer naar achter rijden. Zodra het touw strak komt te staan beginnen de banden te schuiven, steeds dichter naar elkaar toe als gevolg van de gezamenlijke, centrale bevestiging aan de auto. Zou je door blijven rijden, dan zullen de banden uiteindelijk tegen elkaar eindigen en eventueel verder gesleept worden zo lang je achteruit blijft rijden. Dat is uiteraard niet de bedoeling. De chauffeur, wie weet geholpen door de bijrijder, moet zodanig bijtijds zien te stoppen dat de banden nog ver genoeg uit elkaar liggen om er tussendoor te kunnen rijden. Liefst zo smal mogelijk natuurlijk, want wie de minste centimeters overhoud om er tussendoor te rijden zonder de banden te raken is de winnaar. De deelnemers strijden hier ‘op leven en dood’ (dat klinkt lekker spannend toch?), want er zijn prijzen verbonden aan het spel!  

Land vol mysteries. Het blijft de hele dag een beetje nevelig en dat zorgt voor een sereen, maar aan de andere kant ook tikje mysterieus sfeertje. Het doet ons onwillekeurig denken aan de sagen van de ‘Witte Wieven’. De witte wieven zijn demonische wezens uit oude Nederlandse volksverhalen. De sagen die zijn overgeleverd zijn vooral afkomstig uit Oost- en Noord-Nederland, maar de witte wieven zijn ook in heel veel andere landen van Europa gesignaleerd. Wil je meer weten over de ‘Witte Wieven’, duik het internet eens op en je vindt daar uitgebreide en leuke wetenswaardige informatie over wat het zijn, het ontstaan (wellicht al in de Germaanse tijd) en veel meer. Meerdere sagen over de Witte Wieven spelen zich af in de Achterhoek (en dus ook Twente) en zelfs is er in Dalfsen een huis met de naam ‘Witte Wieven’. En voor de kids wellicht: ook een Suske en Wiske album is gewijd aan de ‘Witte Wieven’ (Het Witte Wief uit 1991). Tegenwoordig worden in Oost- en Noord Nederland mistflarden of mistbanken ook vaak ‘Witte Wieven’ genoemd. We komen immers niet zomaar op die ‘Witte Wieven’ zoals je aan de hand van de foto’s kunt zien.

 

Geestelijk ontgiften…? Naarmate de rit vordert komen de deelnemers verder uit elkaar te liggen, wordt de onderlinge afstand tussen de auto’s groter. Voor fotografen zit er niets anders op dan af en toe even te wachten. Geen straf gezien de omgeving. In de verte zit een roofvogel op de paal van een hek, maar door de afstand is het onmogelijk te zien om welke soort het gaat. Als we er op af lopen verheft hij zich met trage vleugelslag, nog voordat we hem kunnen herkennen, om weldra te verdwijnen tussen de bomen. Mocht je getroffen zijn door stress, een burn-out of chronische vermoeidheid, dan raden we aan om Wim en Irma Braker te vragen of ze de Oale Koetsenrit nog een keer organiseren… Ga hem rijden en je bent geheid verlost van die ‘moderne ongemakken’. In de loop van de middag begint het daglicht deze tijd van het jaar merkbaar vroeger ‘onder de wol’ te kruipen, maar dan hebben we de meeste foto’s gelukkig al gemaakt. 

Boven en onder: De rit eindigt als geschreven bij De Strookappe. Travel Chef Rob Melten heeft de weg terug al eerder gevonden en verrast de deelnemers met soep en een maaltijd.

Zwart en wit, Yin en Yang etc. Aan het spel zijn zowaar prijzen verbonden. Ferry van Hes 4×4 Parts roept de winnaars naar voren, de deelnemers die het bandenpoortje met het minste aantal centimeters wisten door te rijden. Een drietal deelnemers gaat daardoor met meer naar huis dan waarmee ze gekomen zijn. Tijd is er om nog even na te bomen over de rit en van alles en nog wat. En passant krijgen we van Wim en Irma ‘verpletterend nieuws’ te horen; ze zullen de rit volgend jaar niet meer organiseren! Maar net als de soep van Travel Chef wordt ook de ‘offroad’ soep nooit zo heet gegeten als dat ze opgediend wordt. Direct laten ze er namelijk op volgen dat de rit wel plaats zal blijven vinden, maar dat ze voortaan georganiseerd zal worden door Frank en Ferry van Hes 4×4 Parts. Die zijn nu ook al onderdeel van en verantwoordelijk voor de organisatie en kennen de rit en de omgeving door en door. Er zal volgende keer/rit derhalve maar weinig veranderen. Gelukkig maar, want deze rit in Twente en in de herfst behoort absoluut tot een van onze favorieten en, terzijde, of er nu modder ligt of helemaal niet… 

Boven: De winnaar van het spel onderweg met de hoofdprijs.

We noemden al dat de Oale Koetsenrit van Twente Offroad zich mag verheugen in meerdere sponsoren en die noemen we graag. Stiekem in de hoop ook dat ze volgende keer weer een stukje sponsoring op zich nemen. Hieronder staan ze allemaal, in willekeurige volgorde.

1. Hes 4×4 Parts (onderdeel van Hesselink Automotive).

2. Autohandel Hans Bolink (Nissan 4×4 specialist, met name de Nissan Patrol)

3. Auto Connections Sint-Oedenrode

4. De Strookappe Aanhangwagens

5. Lesscher Saasveld

6. Braker installatietechniek

7. All-in-media (internet-video-reclame)

8. Köbo The Chain People

9. Travel Chef, Rob Melten

Fotografie: Jan Houtkoop, Pascal Hanenbergh (HoT), Wim & Irma Braker & Martin Brink. Tekst: Martin Brink.