Als rechtgeaarde Drent grijpt Pascal terug op de wellicht meest beroemde Drent uit de ‘geschiedenis’, namelijk Bartje. Hij weet als Drent natuurlijk dat Bartje beslist niet bidt voor bruine bonen, maar hij is er intussen zeker van dat hij Bartje duidelijk heeft horen bidden voor de mini Dakar in Borger!
Drentse folklore? Wie is er niet mee opgegroeid? Vooral de iets oudere generaties zijn bekend met Bartje Bartels, hoofdfiguur uit een boek van Anne de Vries die genoeg heeft van de bruine bonen die zijn moeder op zijn bord schept. Waarop de knaap zijn ‘beroemde’ uitspraak volgt: “ik bid niet voor bruine bonen”. Het wordt hem door moeders niet in dank afgenomen. Bartje mag dan wel niet van bruine bonen houden, maar van de Baja Borger krijgt Bartje niet gauw genoeg!
Boven: De Franse ‘godin’ heeft als basis een Japanse ‘geisha’…. Voor auto liefhebbers die onze orakeltaal duister is; het is de Franse Citroën DS met als basis de aandrijflijn van een Toyota LandCruiser.
Boven: De bolide van Maurits van de Arend.
Noodzakelijke ingrediënten. Bartje is in het verhaal een jongetje dat opgroeit in een landarbeidersgezin en met het eerste deel van dat woord hebben we meteen te pakken wat we voor een offroad rally nodig hebben, namelijk land. Maar land alleen is niet voldoende voor een offroad rally. Uitsluitend een paar rondjes op een akkerland mag natuurlijk nog geen rally heten dus voegen we er nog een handvol bospaden aan toe. Als we die dan nog combineren met een paar bakken vol onverharde wegen, ja dan kan een organisatie met het grootste gemak een prachtige rallyroute uit zetten.
Boven: Het off-road racen krijgt Amerikaanse invloeden met een heuse mascotte….
Het episch centrum. Vorig jaar begin november is het in de Drentse plaats Borger gedaan met de rust. Op het Roompot park het Hunzedal, normaal een vakantiepark waar vakantiegangers genieten van rust en stilte, is het nu ’the place to be’ voor off-road racers en liefhebbers daarvan. Stuk voor stuk komen ze af op de inmiddels bekende Baja Borger, Nederlands grootste offroad rally evenement dat zich afspeelt over Drentse landerijen en door diens bossen.
Boven: Mark Klinkhamer. Onder: Will Schouten.
Neer strijken. Het is de eerste vrijdag van november als het evenement van start gaat voor de toeschouwers en deelnemers. Terwijl de organisatie de laatste hand legt aan de routes en de stapels papierwerk poogt weg te werken komen de eerste deelnemers binnen druppelen. Grote trucks, rijkelijk voorzien van namen van rallysport teams, komen het park op rijden. Medewerkers wijzen de chauffeurs met armgebaren de weg naar het bivak.
Onder: Bert en Tom van Es.
De jeugd heeft de toekomst. Zestig teams gaan dit weekend strijden om de hoogste plaatsen met als bewijs voor het thuisfront eremetaal. Onder de rijders zijn ook de jongens van het TT-Instituut Rally Team, een team dat bestaat uit leerlingen van het Drenthe College uit Assen die gezamenlijk een auto hebben gebouwd. Enige ervaring kun je de jongens al niet meer ontzeggen, want ze hebben met de auto ook de Morocco Desert Challenge gereden. Als kers op de taart worden ze daar ook nog eens eerste in hun klasse.
Boven: Rick en Nienke Aarts.
Een ‘Happy Smile’ op ons gezicht. Terug naar het bivak waar alle teams inmiddels een plaatsje hebben gevonden. Zo nodig wordt de laatste hand aan de bolides gelegd en straks kan er tussen de manches door gesleuteld worden aan de strijdwapens. Het verblijf in Borger is luxueus, met dank aan de Roompot. Deze stelt een prachtig sanitair gebouw beschikbaar, een luxe die je maar zelden treft op een rally. Naast de rijders is er nog meer te vinden op het bivak. Kärcher reinigings machines bijvoorbeeld stelt een grote tent ter beschikking met hoge druk spuiten. De tent wordt door Schoonex bemand en de deelnemers kunnen er tegen een alleszins schappelijke betaling hun rally auto’s laten reinigen. En met een ‘alleszins schappelijke betaling’ bedoelen we dat het schoonspuiten van de auto bij wijze van spreken gerust € 150,- of meer had mogen kosten, want de opbrengst hiervan komt geheel ten goede aan de Stichting Happy Smile. Wie er eveneens staat is HoT (Hanenbergh Offroad Techniek). Zij stellen vijf auto’s met chauffeur ter beschikking om met kinderen over een speciaal aangelegd parcours over het strand van het Hunzepark te rijden. Je geeft hen daarmee een in hun ogen geweldige offroad belevenis waarmee je als het ware toekomstige off-road liefhebbers ‘kweekt’. Voor de prijs hoeven ze het mee kunnen rijden niet te laten, want die ligt gelijk aan die van een ijsje. Sterker, ze hebben er zoveel plezier in dat er aan ijs nooit meer gedacht wordt. Bovendien, ook deze opbrengst komt geheel ten goede aan de eerder genoemde stichting.
Boven: Herman Schaeks. Onder: Nogmaals Maurits van de Arend, nu in actie.
Het publiek doet mee! Meer en meer bezoekers stromen toe om te kijken naar de off-road auto’s en Side by Side’s die staan te wachten op het startschot. Om een mogelijk ‘dodelijke afloop’ te vermijden, je weet nooit of niet iemand zich hartstikke doodschrikt van de knal, is het ‘startschot’ in dit geval een startvlag en die wordt naar beneden gezwaaid door niemand minder dan Koos Konijn van De Roompot. Na het neerlaten van de vlag wordt het gaspedaal als op bevel tot op de bodem ingedrukt door de coureurs. Het zorgt intern in de motoren voor een voortdurende opeenvolging van nauwkeurig getimede explosies, samen een uitbarsting van geweld die zijn weerga niet kent. Die samengebalde kracht (lees vermogen) van de brandstofmotor gaat voor het grootste deel richting de versnellingsbak en vandaar via de tussenbak wordt ze overgebracht op de vier wielen van de weg scheurende off-road auto’s. De eerste rit voert over het strand. Het publiek geniet zichtbaar van het geweld maar ook heeft de organisatie voor hen een extraatje in petto. Op het strand wordt de snelheid gemeten van het voorbij razende voertuig en het publiek mag raden wat deze snelheid is. Ze dingen dan mee naar een vliegreis ‘retourtje Denemarken’, beschikbaar gesteld door vliegveld Eelde!
Mooi blauw is niet lelijk. De kop is eraf, de eerste kilometers zijn afgelegd en terwijl in en rondom Borger vrijwilligers het publiek naar de juiste plaats leiden en voor hun veiligheid zorgen, razen de teams in hun rally auto’s over de landerijen en bospaden om in zo’n kort mogelijke tijd de route in het roadbook af te leggen. Tussen het toegestroomde publiek ook een groep dragers van een hesje. Blauwe hesjes wel te verstaan, mensen van de pers die de mooiste momenten vast pogen te leggen om voor het nageslacht en ons de beelden voor eeuwig te bewaren. Onder hen bevindt zich Alexander Kirsch (de helft van Alex & Dee) die voor terrein.nu aanwezig is voor de fotografie. Zijn beelden worden aangevuld met enkele beelden van J.P. Kleinjans (Jan-Peter) die als publiek naar de Baja Borger is gekomen.
Avond vol vuur. Na een dag vol sportief racen breekt de avond aan. Het is al vroeg donker deze tijd van het jaar maar de Baja Borger gunt de rijders nog geen rust. Zodra de avond goed en wel gevallen is vertrekken de rijders om de laatste manche van deze dag te rijden. Dat gebeurt in de donkere velden van Drenthe. Voort gaat het, over landerijen die alleen in de verte omzoomd worden door speldenknopjes licht van lantaarnpalen en over duistere bospaden waar de takken van bomen spookachtig hun klauwen lijken uit te strekken naar de voorbij razende bolides. De lichten van felle koplampen en oneindig ver stralende LED lampen flitsen als een macabere, stroboscopische dans kriskras tussen de bomen door. Weliswaar geeft het de coureurs voor de auto een zee van licht maar na iedere bocht en achter elke boom die het zicht even ontneemt loert gevaar. Gevaar in de vorm van gaten of sporen in de ondergrond die een bolide op hoge snelheid zomaar van de juiste koers kunnen laten afwijken. Menig rijder gaat wel een keer de fout in maar gelukkig leidt dat niet tot grote problemen. Voor het aanwezige publiek is er niet heel veel te zien en wellicht daarom hebben ze de start van de avondetappe extra spectaculair gemaakt. De start van deze manche is ‘vurig’ mag je wel zeggen. Aan beide kanten van de startstreep staan twee grote vuurspuwende vlammenwerpers en om het spektakel nog eens extra kleurrijk te maken zijn er ook nog een paar grote, verlichte boxen geplaatst. Iedere deelnemer wacht netjes bij de rood gekleurde boxen, maar zodra de tijd van starten is gekomen gaat het spektakel los. De boxen kleuren groen en op het zelfde moment spuwen de vlammenwerpers hun vlammen meters hoog de lucht in als teken dat de coureur mag starten. Het publiek geniet enorm van het spektakel. De auto’s en het strand worden voor een kort moment helder verlicht door de vlammen waarna het weg scheurende rallyvoertuig als een spook verdwijnt in het inktzwarte duister van de nacht.
Boven: Serge Huffmeier.
De ‘natuur’ verslaapt zich? Als zondag ’s morgens de haan ontwaakt lijkt het wel of hij zich deze dag verslapen heeft, want hij is bij lange na niet de eerste die wakker is. Nee hoor, de coureurs zijn hem voor, want die staan al klaar in de startblokken, evenals de vele vrijwilligers, verkeerregelaars en overige organisatie die het mede mogelijk maken dat het grootste off-road evenement van Nederland gehouden kan worden in Borger. Niet altijd wordt er bij stil gestaan, maar het is echt niet mogelijk om zonder deze mensen een zo fantastisch rally te organiseren.
Boven: Henri van Steenbergen. Kwam kort geleden leuk in beeld op televisie in een film gemaakt door Guus Albregts.
Boven: Dave Klaassen en Tessa Roth.
Boven: Daniël Rommens en Toon van de Graaf. Onder: Jerry van Langen en Bas Jongejan.
Dag 2. Zondag is het ‘stranddag’. Denk daarbij in de maand november niet aan hoge temperaturen door een stralende, tropische zon die de boel opwarmt. Niet dat het onaangenaam weer is, maar wel is het aan de kille kant. Gelukkig heeft het Hunzepark overal terras heaters geplaatst voor de toegestroomde, verwachtingsvolle bezoekers. In afwachting van de wedstrijd kunnen zij zich ‘lekker warm’ te goed doen aan een heerlijke versnapering op het Roompot park. En er zijn er genoeg die vanaf het terras op hun eigen manier genieten van deze tweede en tevens laatste dag off-road racen. Maar om op het strand terug te komen, ook deze dag kunnen de parkgasten nog niet genieten van hun meestal welverdiende vakantie, want opnieuw vliegen vandaag de rallyrijders over het strand. Ideaal voor de massaal toegestroomde bezoekers want de coureurs gaan vandaag in iedere etappe een paar keer ‘full speed’ over het strand. Sensatie verzekerd!
Boven: Henri Joosten in zijn fraaie Mitsubishi PX 33 replica. Slechts drie zijn er gemaakt. Een is uitgebrand en de ander lijkt van de aardbodem verdwenen. Daarmee bestaat de kans dat de auto van Henri nog het enige exemplaar op de wereld is.
Boven: Bas van Driel van Bas4Cars weet, samen met Han van Goch, de tweede plaats in de T1 op te eisen.
Off-road kweekvijver. HoT auto’s en buggies rijden de hele dag rond met kids in de auto over een daarvoor bestemd parcours.
Boven: Evert La Verge.
Het onvermijdelijke einde doet niet de deur dicht. Als uiteindelijk alle etappes zijn verreden en iedereen alles heeft gegeven wat hij in huis heeft, dan loopt ook deze dag naar zijn einde. Alle nog deelnemende rijders parkeren hun ronkende bolides op het strand aan het eind van de laatste etappe. De tijden worden vergeleken, er wordt driftig gerekend door de officials terwijl de bezoekers zich nog een laatste keer kunnen vergapen aan die machtige offroad voertuigen. Als laatste worden de winnaars bekend gemaakt, wordt er zoals het hoort geproost en handen geschud op het horeca plein en worden de laatste glazen leeg gedronken. Het feest is nu echt voorbij. Zonder van eenieder de mening gehoord te hebben kan ik gerust schrijven dat ook deze 2018 editie van de Baja Borger zeer geslaagd is geweest. Als het off-road circus zich opmaakt om te vertrekken keert langzaam de rust terug op het park. We weten bijna zeker dat morgenvroeg de haan weer als eerste ‘victorie’ kraait…
De komende off-road strijd barst weldra los! Wil je na het lezen en zien van de foto’s zo’n off-road race ook wel eens live meemaken? Dat kan al het aanstaande weekend van 23 en 24 februari tijdens de eerste (24H) off-road race wedstrijd van 2019. Die wedstrijd wordt gehouden in het Duitse Fürsten Forest, slechts een klein uurtje over de grens bij Zwartemeer in Drenthe. Uiteraard zal www.terrein.nu er ook bij zijn om opnieuw de wedstrijd in woord en beeld voor je vast te leggen.
Fotografie: Alex Kirsch en J.P. Kleinjans. Tekst: Pascal Hanenbergh.
